De laatste week in Hoskins
Morgenochtend, maandagmorgen 26 maart, vertrekt ons vliegtuig om 07.30 van Hoskins naar Port Moresby en verder naar Hong Kong en Taipei. We denken een paar dagen in Taipei door te brengen bij de familie van Gideon's verloofde (Jaimie). Vrijdagavond hopen we van Taipei naar Amsterdam te vliegen waar we zaterdagmorgen vroeg moeten aankomen. Zondag in de Pijler!
Roelie schrijft: Het proces van afscheidnemen en afsluiten is in volle gang. Elke keer denken of zeggen we: De laatste keer dit, de laatste keer dat! Soms met een gevoel van voldoening, maar vaker met een gevoel van weemoed.
En dat is heel tekenend voor dit leven hier op aarde. De Prediker (in de Bijbel) schreef eeuwen geleden al: Er is een tijd van komen en een tijd van gaan.
Maandag en dinsdag heb ik nog een paar laatste naai- en haakinstructies gegeven aan een paar meisjes, nog wat spulletjes uitgedeeld. Nog een laatste jurkje in elkaar gezet voor kleine Aisha, dochtertje van onze tijdelijke piloot en een broekje voor haar broertje Mark. Toen heb ik de naaimachine definitief opgeruimd en alle naaispullen, restjes, garen, elastiek en noem maar op in een grote plastik opbergbox gedaan. Dit alles gaat naar een collegazendelinge in de Mengen stam. Daar zal alles weer nuttig gebruikt worden door de plaatselijke vrouwen die ook in de naaikunst worden ingewijd.
Een belofte inlossen: filmpjes van de laatste weken bekijken (zoals de mumu)
met onze lokale medewerkers
Dinsdagavond waren we voor een informele maaltijd uitgenodigd bij Tracy en familie. Onze kat liep met ons mee. Ik had hem wel een beetje gelokt hoor, want we zouden buiten eten. En onze kat was oorspronkelijk van deze familie en zal vanaf maandag weer liefdevol in dit gezin worden opgenomen. Dat is voor ons een zorg minder. Want ook al is het maar een kat, we hebben toch erg van hem en met hem genoten.
Soms gaan zendelingen weg en blijft een kat verweesd achter en met een beetje geluk is er iemand die zich over hem of haar ontfermt. Papua’s lusten trouwens ook kattenvlees.
Woensdag was een beetje een rommelige dag en stond in het teken van het onverwachtse ziek worden van Jan. Jan was vorige week vertrokken om nog wat werk in de stammen te doen, evenals Annette die in een ander gebied was geweest. Zij was zondag al teruggekomen met het vliegtuigje. Jan zou maandag terugkomen. Omdat hij ergens was waar geen landingsbaan is, zou hij na een flinke looptocht ergens op een boot wachten, en zo weer verder deze kant opkomen. Maandag was het stormachtig weer dus we verwachtten hem niet meer die dag, want het zou te gevaarlijk zijn om de zee op te gaan. Dinsdag echter kwam er bericht dat hij ziek was, malaria en andere klachten en dat er geen boot of ander vervoer was. Na uren onzekerheid omdat het contact heel moeizaam ging, werd duidelijk dat hij goed ziek was en dat er hulp moest worden geboden. Acuut werd van alles geregeld. Gelukkig kon er een helicopter naar hem toegestuurd worden, waarin een arts en verpleegkundige meevlogen. Hij zou opgepikt worden en overgebracht naar Goroka (op het hoofdeiland) voor observatie. Intussen moest Annette zich hals over kop klaarmaken om met een vliegtuigje vanaf hier naar Mouk te vliegen, waar de helicopter ook een tussenstop zou maken. Omdat Jan en Annette zich ook al aan het voorbereiden waren om een week na ons naar Nederland te vertrekken voor groot verlof, moest zij, vanwege de onzekerheid haar koffers pakken voor het geval ze hier niet meer terug zou komen. Wat een toestand.
Binnen een paar uurtjes was ze vertrokken. (Jan belde daarnet en het gaat gelukkig alweer aardig goed!)
Gelukkig dat Ineke er is, die Annette trouw terzijde stond, en de zorg voor het huis verder op zich neemt.Maar wellicht komen Jan en Annette toch nog terug voordat ze definitief naar Nederland gaan…….
.
De laatste foto's worden genomen met ons resterende kleine Sony cameraatje!
Ook Judith – onze trouwe wokmeri – is duidelijk “haar huis kwijt”. Woensdag was haar dag bij Annette, maar er was in de morgen uren door alle consternatie weinig gedaan. Omdat alles een beetje op z’n kop stond vroeg ik of ze die middag bij mij wilde komen. Maar het is duidelijk dat ze er met haar gedachten niet goed bij is. Ze vindt het natuurlijk vreselijk dat we allemaal bijna tegelijk weggaan en dat wij niet terug komen.
Ze heeft het er telkens over en ze zei al een paar keer dat ze ons maandagmorgen op het vliegveld komt uitzwaaien maar nog niet weet of ze die dag in staat is om in ons huis te werken.
Zij zal namelijk ons huis verder opruimen en schoonmaken als we weg zijn. Nu, ik heb gezegd: dat geeft niets hoor, als je de volgende dag komt is ook goed.
We hebben ook al min of meer afscheid genomen van de ouders van Judith. Ze had gevraagd of haar vader een paar stukken gereedschap mocht hebben, zoals schroevendraaiers, enz.
Dus toen zijn we naar Kasia gereden en hebben de gereedschapskist van Sinco aan haar vader overhandigd. Die oude mensjes waren er blij mee en volgens Judith vinden ze het ook heel jammer dat we weggaan.
Donderdag zijn we nog voor de laatste keer met Judith en haar kindertjes naar Kimbe gegaan. Morris en Rayline hadden vrij van school gekregen. Kleine John gaat nog niet naar school. John is het zoontje van Judiths jongste zus, die ook gescheiden is en in Kimbe werkt. John woont grotendeels bij Judith. In deze cultuur worden vaak kinderen in de familie uitgewisseld. Heel apart.
Er viel niet veel te shoppen, maar het was toch leuk, ook al was het een regenachtige dag. Na een maaltijd met kippepootjes zijn we weer huiswaarts gegaan. Nog even een gezinsfoto en toen naar Kasia.
.
Links Judith en Deline, rechts Judith en haar gezin.
Sinco had nog een afscheidscadeautje (een goed bushknife) voor Michael, een van onze oude getrouwe werkers, die was helemaal blij!
.
Bij Michael thuis zag ik het jongetje dat ik bijna 4 jaar geleden als baby op de foto had gezet. Menja Weide (heeft hem geschilderd. En hier is hij dan weer als 4 jarig jongetje met zijn kleine zusje heel stoer op de foto met de duim omhoog!
De tuin in puin
Nou ja, dat is niet helemaal zo. Want het ziet er weer netjes uit. De tuin die ik in de afgelopen jaren aangelegd had, moest opgeruimd worden. Dat had ik tot het laatste toe uitgesteld. Stel je voor, al die struiken met Hybiscussen, Gardenia’s, en ik weet helaas niet hoe al die bloemen heten, alles moest weg! Omdat er geen mensen zijn om aangelegde tuinen bij te houden, moet je alles wat je zelf plant ook weer weghalen als je definitief weggaat. Ook dat was een proces voor mij. Toen ik een paar weken geleden aan Judith vroeg om de planten langs het huis vast weg te halen, omdat de buitenmuur schoongemaakt moest worden, voelde ik nog een soort pijn. “Deze planten moeten allemaal weg, maar laat die en die nog even staan…” Ik keek naar de grond en het voelde even alsof ik naar een graf stond te kijken.
.
Alle exotische bloemenpracht wordt met de grond gelijk gemaakt... met man en macht!
Maar nu moest het er toch echt van komen. Halverwege de morgen kwam ik Shirley en Rosina tegen. Shirley kwam nog wat brengen maar had geen werk. Ik vroeg haar of ze wilde helpen in de tuin en Rosina kon ook komen als zij haar taak voor die dag had afgerond. Ik vroeg Shirley om een kruiwagen op te halen, toen kwam ze terug met nog drie mannelijke helpers. Met Judith en Rosina erbij waren ze toen met z’n zevenen bezig om vakkundig alles om te hakken, uit te graven en op te ruimen.
Ook al vonden zij het ook spijtig dat het moest gebeuren, het was duidelijk dat ze er plezier in hadden om het voor ons te doen!
Ik bedacht toen om een pan rijst voor ze te koken, ik had nog wat zelfgebakken broodjes en pizza, zo kon ik ze nog een keer belonen voor hun harde werken.
Het is niet de gewoonte om de werkers tussen de middag aan tafel te hebben, althans de meesten van ons doen dat nooit. Je geeft ze wel een pakje crackers, wat ze heerlijk vinden, of wat je voor handen hebt en drinken. Maar ik liep al een tijdje met het idee rond om voordat we zouden vertrekken hen in mijn gebrekkig Pidgin nog een boodschap mee te geven. Ik had al wat geoefend in de Pidgin Bijbel om een stukje voor te lezen uit 1 Korinte 13 en Matteus 22. Ik dacht: “Dit is de gelegenheid!”
Judith en haar broer Joshua, Shirley, Rosina en Michael kwamen binnen, intussen zagen we Deline weglopen van haar werkhuis. Ik vroeg of ze eten had. Nee, dat had ze niet, dus ook zij werd uitgenodigd. En zo hadden we een leuk clubje bij elkaar. Het eten werd gewaardeerd en het feit dat in in het Pidgin uit de Bijbel voorlas, probeerde het een beetje op ons persoonlijk te betrekken, zal ongetwijfeld indruk gemaakt hebben. We hebben toen voor hen allen bij name gebeden en hopen dat zij mogen komen tot een rijker besef van wat God voor hen heeft gedaan.
Roelie en alle helpers aan de nasi!
Daarna konden ze nog even een rustpauze nemen, voordat ze weer aan hun werk gingen.
Om 4 uur nog even thee gedronken met een paar, en dan zit je zo vertrouwd samen dat ik me niet kan voorstellen dat we hen echt niet meer zullen zien na maandag. Omdat het weekend is komen ze ook niet meer werken, maar gelukkig zeiden al de vrouwen (die er op dat moment waren), dat ze maandagmorgen vroeg naar het vliegveld komen. Daar ben ik echt blij om!
Vanaf donderdagavond zijn we bij diverse mensen uitgenodigd voor de maaltijd, dus onze pannetjes kunnen in de kast blijven. Donderdag werden we verwend door de familie van Sinco’s leerlingen Rachel en Micah. Ze hadden een prachtige feesttafel gedekt en een heerlijke maaltijd gemaakt met een super lekker dessert. Vrijdag waren we weer bij Tracy, dit keer officieel een afscheidsmaaltijd. Op het menu stond Krokodil! Je weet niet hoe lekker dat is! Ook hier was de tafel mooi gedekt, een van de meisjes had mooie bloemetjes op tafel gezet! Halverwege de maaltijd werd een speciaal lied voor ons afgespeeld en kregen we een afscheidscadeautje. Een mooie PNG tas! En ook hier een overheerlijk dessert! Het is ontroerend hoe we deze laatste dagen in de watten worden gelegd.
.
Op bezoek bij de Wises!
.
Tracy met haar afscheidscadeau!
Terugblik
De laatste dagen schijnen extra hard voorbij te vliegen….
Een van de lastigste dingen vind ik altijd het koffers inpakken. Het komt dan weer aan op keuzes maken. Je bent gebonden aan een bepaald gewicht, 20 Kg. per persoon. Een koffer staat al een tijdje klaar met boeken. Wat stop je dan in de andere koffer? Wat neem je mee en wat niet? En waarom wel of waarom niet? 20 kilo is niet veel. Wat kleren, want we zullen nog een paar dagen in Taiwan doorbrengen. Wat leuke herinneringen, Papua kunstwerkjes, mooie schelpen?
Wat neem je mee en wat laat je hier? Een deel van onze prachtige schelpen?
Wij zijn beiden niet gehecht aan aardse goederen, maar onwillekeurig verzamel je toch wel wat leuke dingen en die wegen nu eenmaal wat. Dus na het bekende wikken en wegen en wegleggen van de zaken die niet mee kunnen, had ik het gevoel dat het redelijk voor elkaar was.( Ik had nog wel wat ruimte overgelaten voor kleine extra’s, want we wisten dat sommige wokmeri’s ons nog een klein cadeautje willen geven).
Maar het gaf ook een beetje een leeg en doelloos gevoel. Als je klaar bent met je werk en je spullen in je koffers zitten, wat moet je dan nog doen?
Sinco zat nog wat achter zijn computer (woensdagavond), er is altijd nog wel wat te doen voor iemand als hij, ik had geen zin meer om in een boek te beginnen, een handwerkje op te pakken, of wat dan ook. Het was avond, de kat was buiten, ik miste mijn maatje. Ik dacht: “Laat ik ook maar even naar buiten gaan en een wandelingetje maken.”
Terwijl ik buiten liep over het donkere terrein en me een beetje verloren en doelloos voelde, en nadacht over het inpakken van de koffers en het keuzes maken en het moeten achterlaten van dingetjes die je toch wel leuk vindt, kwam dit oude lied ineens opborrelen:
Wat is hier blijvend dat het hart verheugd,
Och, nimmer schonk ons d’aarde deze vreugd.
Alles snelt henen, glorie gaat voorbij,
Maar Gij (God), die niet verandert, blijft bij mij!
Toen moest ik glimlachen, en zei: Dank U Heer, zo is het!
Verzamel je geen schatten op aarde, zegt God. Verzamel schatten in de hemel!
Ik heb er vaak over nagedacht wat ik me daar precies bij moet voorstellen. Ik begreep dat niet zo goed, maar intussen wordt het me steeds duidelijker dat je kunt leren om afstand te nemen van aardse bezittingen, ofwel gebruiksvoorwerpen, en dat dit een hemelse vreugde en vrede kan geven. We gaan steeds meer beseffen dat er veel belangrijker dingen in het leven zijn die je moet koesteren en dat zijn je gezinsleden, je vrienden en ieder waarmee je in dit kwetsbare leven een kortere of langere tijd optrekt. Als je daarin investeert en iets kunt delen van die vrede van God, dat heeft blijvende en hemelse waarde. Zouden dat misschien de “schatten in de hemel” zijn die je later terug zult vinden?
De tijd is kort! Eigenlijk dringt het besef door dat ook de tijd als het ware geleend is, je leven is niet van jezelf maar van je Schepper. Hij heeft ons in de tijd geplaatst en Hij leidt ons er met veel geduld en wijsheid doorheen. Ook alles waar wij op aarde gebruik van maken, heeft Hij ons in bruikleen gegeven. En wat doen we ermee? Gebruiken we alles voor ons eigen genot? Of tot Zijn eer?
Wij willen gaan voor het laatste!
Onze God heeft ons nog nooit teleurgesteld!
EXTRA - Brunch met een varken aan het spit
Vanmorgen (zondagmorgen) werd er voor ons afscheid en dat van Carol (verpleegster) een afscheidsmaaltijd /brunch gehouden. Wie schetst onze verbazing dat er extra gasten waren - de directeur van Mora Mora Technische School en zijn vrouw die een meisjesschool runt - om ons gedag te zeggen, en zij hadden een varken aan het spit om ons gedag te zeggen. Een varken speciaal voor ons als dankbetoon. We konden het eigenlijk niet geloven en waren er beduusd van.
Maar het smaakte opprbest. Het doet wel wat met ons als we aan alle kanten merken, dat wij niet alleen van de mensen hier houden, maar dat zij ook van ons houden. Het maakt het afscheid dieper, moeilijker maar ook zoeter. We zijn erg onder de indruk van alle liefde en dank die mensen om ons heen uiten.
.
Philip snijdt het varken aan... Roelie en ik (met varkenskop :) ) met Philip.
.
.
Een afscheidtaart met hartjes ... we waren er stil van, zoveel bijzonders hebben we hier nu ook weer niet gedaan. Het was voor ons zo'n voorrecht om hier een paar jaar zo direct deel te mogen hebben aan God's werk in Papua New Guinea. Met dank aan jullie allemaal in Nederland die ons zo trouw hebben ondersteund.
Hartelijke groeten van Sinco en Roelie.
-----
Schrijf vast in uw agenda (en plan te komen!): NTM zendingsdag op 14 april in Leerdam.
Sinco en Jan Wols mogen een boodschap doorgeven. Een mooie dag van ontmoeting en informatie.
